Rozwój Białegostoku w latach siedemdziesiątych wymusił poszerzenie granic miasta. Powstały nowe dzielnice i osiedla mieszkaniowe, wśród nich malowniczo położona po zachodniej stronie miasta Leśna Dolina

Dzięki staraniom ówczesnego Arcybiskupa Białostockiego i Gdańskiego Sawy zrodziła się idea utworzenia nowej parafii dla osiedli Słoneczny Stok oraz Leśna Dolina. Sześcioletnie starania hierarchy zaowocowały w roku 1988 pozwoleniem na lokalizację świątyni przy ul. Sikorskiego.

Na pamiątkę zniszczonego soboru Zmartwychwstania Pańskiego, dla wiecznej pamięci o zburzonej w 1938 roku świątyni, parafialnym świętem został ustanowiony dzień Zmartwychwstania Pana Naszego Jezusa Chrystusa. W ten sposób nowa parafia stała się kontynuatorką soboru z ulicy Sienkiewicza. Mimo braku stałej świątyni nie zaczyna z niczego – pokazuje tradycję i pamięć o zniszczonym Domu Bożym. Świadomość tego duchowego dziedzictwa i kontynuacji tradycji soboru Zmartwychwstania Pańskiego towarzyszyła budowniczym nowej cerkwi od samego początku. Poprzez budowę nowej świątyni, w historii Białegostoku na trwałe zapisze się nieistniejący sobór Zmartwychwstania Chrystusa, w którym prawosławnym nigdy nie dane było odsłużyć Boskiej Liturgii.  

Pierwsze kroki ku realizacji podstawowego celu, wykupienia ziemi pod przyszłą świątynię, stawiali duchowni parafii Zaśnięcia Matki Bożej w Starosielcach, proboszczowie o. Michał Chomczyk i o. Andrzej Bierezowiec, oraz wikariusz o. Włodzimierz Cybuliński. Dzięki ich zaangażowaniu i ofiarności parafian zgromadzono środki na zakup terenu pod nową świątynię. Jak wspominają kroniki parafii, ojciec Andrzej Bierezowiec razem z panem Aleksym Czykwinem przez szesnaście dni odwiedzali parafian, zbierając fundusze na wykup ziemi.

14 lutego 1989 roku, dekretem nr 40/89 Arcybiskup Białostocki i Gdański Sawa powołał do życia nową białostocką parafię Zmartwychwstania Pańskiego. Została ona terytorialnie wyodrębniona z parafii Zaśnięcia Matki Bożej w Białymstoku – Starosielcach, swym zasięgiem obejmując dzielnice dla mieszkańców dwóch nowych osiedli: Słoneczny Stok i Zielone Wzgórza. Tym samym dekretem dla nowo erygowanej parafii arcybiskup Sawa ustanowił doroczne święto na Niedzielę Antypaschy. Kolejnym dekretem z tego samego dnia zwierzchnik diecezji mianował ks. prot. mgr Włodzimierza Cybulińskiego proboszczem nowo powstałej parafii.

Kilkanaście dni wcześniej, 25 stycznia 1989 r.  proboszcz parafii w Starosielcach o. Andrzej Bierezowiec podpisał akt notarialny, na mocy którego Cerkiew otrzymała w wieczyste użytkowanie (od 6 grudnia 1991 r. na własność) działkę gruntu przy ul. Sikorskiego 9, pod budowę nowej cerkwi i plebanii.

Już 8 maja 1989 r. parafia otrzymała pozwolenie na budowę tymczasowej, drewnianej cerkwi. Dzień wcześniej miało miejsce pierwsze w historii osiedla Słonecznego Stoku uroczyste nabożeństwo z okazji Niedzieli Antypaschy. Uroczystej Boskiej Liturgii z udziałem duchowieństwa miasta Białegostoku, przewodniczył Arcybiskup Białostocki i Gdański Sawa. Po Liturgii odbyła się procesja i oświęcenie placu, a także krzyża pod budowę nowej, tymczasowej cerkwi Zmartwychwstania Pańskiego. Podczas nabożeństwa arcybiskup Sawa wygłosił wzruszającą homilię, w której wezwał parafian do aktywnego udziału w budowie nowej świątyni i organizacji życia parafialnego.

Niespełna roku po tym wydarzeniu, również w Niedzielę Antypaschy, 22 kwietnia 1990 roku ponownie świątecznej Boskiej Liturgii przewodniczył gospodarz diecezji – arcybiskup Sawa. Po jej zakończeniu na placu budowy odbyła się procesja oraz oświecenie krzyża i położenie kamienia węgielnego pod budowę nowej cerkwi Zmartwychwstania Pańskiego. Jednocześnie dokonano oświecenia miejsca położenia kamienia węgielnego pod budowę domu parafialnego oraz punktu katechetycznego. Miesiąc wcześniej, w marcu 1990 r. władze miasta zatwierdziły plan zagospodarowania terenu inwestycji, wydając pozwolenia na budowę cerkwi, budynku parafialnego, dzwonnicy, parkingu samochodowego i projektowanych przyłączy.

Autorami projektu cerkwi Zmartwychwstania Pańskiego są architekci Jan Kabac i Jerzy Uścinowicz, a projekt konstrukcyjny wykonał doc. dr inż. Władysław Ryżyński. Cerkiew posiada powierzchnię użytkową 600m². Jej wysokość wynosi 25m, zaś wysokość dzwonnicy 30m. Swą bryłą cerkiew nawiązuje do tradycji staroruskich cerkwi szkoły nowogrodzkiej. Zarówno główną kopułę, jak i dzwonnicę wieńczą charakterystyczne „ciosane” kopuły. W rozwiązaniu przestrzennym wnętrza cerkwi zastosowano plan centralny, który ma wyobrażeniem wzajemnie przenikającego się krzyża greckiego.

Budowę nowej cerkwi rozpoczęto w listopadzie 1991 r. W ciągu jednego miesiąca wierni wykonali fundamentowe, żelbetowe ławy pod cerkiew, a kamień węgielny, spoczywający u podnóża dębowego krzyża, na wieki znalazł swe miejsce w ławie fundamentowej części ołtarzowej.

W latach 1992 – 1993 kontynuowano prace budowlane, których zadaniem było przygotowanie tej części świątyni, która znajdowała się pod powierzchnią ziemi, do etapu wznoszenia ścian. Wiele z tych prac wykonali sami parafianie, wspierani przez proboszcza
i wikariuszy. Tempo robót było uzależnione od wielkości posiadanych środków finansowych, pochodzących głównie ze zbiórek wśród wiernych, kolędowania oraz sponsorów udostępniających te czy inne materiały budowlane.

Równolegle, od 15 czerwca 1990 r. wznoszono dom parafialny, w którym miały znaleźć miejsce mieszkania dla duchownych oraz sale przeznaczone na zajęcia katechetyczne z dziećmi i młodzieżą, jak też na działalność parafialnego koła bractwa Młodzieży Prawosławnej. Było to o tyle istotne, że nowo powstałe i wciąż rozbudowując się osiedle w dużej mierze zamieszkują ludzie młodzi, wychowujący dwoje dzieci. Punkt katechetyczny przy parafii otwarto jeszcze w 1989 r. w domku parafialnym. W roku szkolnym 1989/90 naukę religii pobierało tu 485 dzieci w 13 grupach.

W 1994 r. z chwilą otrzymania kompletu dokumentacji przystąpiono do wznoszenia ścian nowej cerkwi, czym zajęła się już specjalistyczna firma budowlana. Zwieńczeniem tego etapu budowy było ustawienie krzyża na kopule budowanej świątyni. Uroczystość odbyła się 9 czerwca 1998 r., a przewodniczył jej Metropolita Warszawski i całej Polski Sawa. W swym słowie zwierzchnik cerkwi prawosławnej w Polsce podkreślił m.in., że „zbierając się, aby ustawić krzyż na budującej się cerkwi, świadczymy o naszej wierze i dajemy świadectwo prawosławnej obecności w tym mieście”.

Niespełna rok później, w dniu święta parafialnego Niedzieli Antypaschy, 18 kwietnia 1999 r. nowy gospodarz Diecezji Białostocko-Gdańskiej biskup Jakub poświęcił cztery kolejne kopuły cerkwi, usytuowane w bocznych częściach świątyni

Kolejne doniosłe wydarzenie w życiu parafii miało miejsce jeszcze tego samego roku. 1 października po raz pierwszy uroczyście obchodzono drugie święto parafialne – ku czci ikony Matki Bożej „Wszechkrólowej”. Podczas tego święta, któremu przewodniczyli metropolita Sawa i biskup Jakub, dokonano poświęcenia dwóch dzwonów (o wadze 720 kg i 450 kg) oraz krzyża, który zwieńczył kopułę cerkiewnej dzwonnicy.

Po raz drugi obchody święta ku czci ikony Matki Bożej „Wszechkrólowej” odbyły się już wewnątrz wykańczanej świątyni 1 października 2000 r. Uroczystej Św. Liturgii przewodniczył tego dnia Biskup Białostocki i Gdański Jakub w asyście 19 duchownych.

W 2002 r. w cerkwi rozpoczęto prace związane z wykonaniem polichromii. Jej autorami są artyści z Białorusi – Wiktor i Aleksy Downar i Andrzej Rummo. Ciepłe i nastrajające do modlitwy freski zdobią  wszystkie ściany i kopuły cerkwi.

W 2003 r. cerkiew wzbogaciła się w ikonostas, który z drewna dębowego wykonał Dymitr Fajkow z Tarnopola na Ukrainie. Ikony do ikonostasu napisali pod kierunkiem ks. mitrata Leoncujsza Tofiluka uczniowie Policealnego Studium ikonograficznego w Bielsku Podlaskim: Dariusz Fiedorczuk, Grzegorz Zinkiewicz i Katarzyna Pura.

Wkrótce wnętrze cerkwi przyozdobił również piękny żyrandol (panikadiło), który według projektu i koncepcji wykonał metaloplastyk Jan Tałuć. Żyrandol zdobią ikony dwunastu apostołów i podświetlenia elektryczne w kształcie świec. Uroczystego oświęcenia panikadiła, w dniu święta parafialnego – 8 maja 2005 roku, przed rozpoczęciem Boskiej Liturgii dokonał Jego Ekscelencja biskup Jakub.

W dniu 6 listopada 2005  cerkiew, jako trzecia świątynia prawosławna w Białymstoku, doczekała się iluminacji. Uroczystość oddania iluminacji do użytku odbyła się w dniu 6 listopada z udziałem Biskupa Białostockiego i Gdańskiego Jakuba oraz przedstawicieli władz miejskich i wojewódzkich. Świątynia została oświetlona „żółtym” światłem płynącym z 48 reflektorów, które podkreślają jej wyjątkowy, pod względem architektonicznym, charakter.

Dzień 1 października 2006 roku był szczególny w historii parafii . W tym dniu, w dzień święta Ikony Matki Bożej Wsiecarycy cerkiew została uroczyście oświęcona. W uroczystości udział wzięli Jego Ekscelencja Najprzewielebniejszy Abel Arcybiskup Lubelski i Chełmski oraz Jego Ekscelencja Najprzewielebniejszy Jakub Biskup Białostocki i Gdański, 22 kapłanów, 2 diakonów i kilka tysięcy wiernych.

Ostatnim elementem kompleksu była kapliczka-czasownia, która upamiętniała miejsce prestołu pierwszej drewnianej cerkwi. 1 października 2008 roku w dzień uroczystości ku czci Ikony Matki Bożej Wsiecarycy Jego Ekscelencja Najprzewielebniejszy Grzegorz Biskup Supraski w czasie procesji dokonał oświęcenia. Wyświęcenie kapliczki stanowiło uwieńczenie trwającej blisko 15 lat budowy i wykończenia cerkwi Zmartwychwstania Pańskiego.

Rok 2009 był dla parafii rokiem jubileuszowym, obchodziła ona 20-lecie swojego istnienia. Uroczystości związane były ze świętem Ikony Bogurodzicy ,,Wszechkrólowej’’ Wsiecarycy, darzonej w tej świątyni szczególnym kultem. Boskiej Liturgii przewodniczyli Jego Ekscelencja Arcybiskup Jakub i Jego Ekscelencja Biskup Grzegorz w asyście 24 duchownych i 1 diakona, przybyłych z diecezji białostocko-gdańskiej i warszawsko-bielskiej. Po zakończeniu Boskiej Liturgii odbyła się procesja wokół cerkwi, po której arcybiskup Jakub wręczył ordery św. Marii Magdaleny oraz listy pochwalne osobom zasłużonym dla parafii. Z  tej okazji  wydane zostały przez parafię folder okolicznościowy opisujący 20 lat istnienia parafii, a przez Bractwo Młodzieży Prawosławnej działające przy parafii okolicznościowa koperta z nadrukiem cerkwi.

9 września 2012 przypadał jubileusz 50-lecia święceń kapłańskich proboszcza parafii o. Włodzimierza Cybulińskiego. Oficjalne uroczystości związane z tym jubileuszem odbyły się 30 września 2012 r. Zaszczycili je swoją obecnością Jego Ekscelencja Arcybiskup Białostocki i Gdański Jakub i Jego Ekscelencja Biskup Supraski Grzegorz. Z tej okazji w imieniu św. Soboru Biskupów PAKP uhonorowany został on orderem św. Marii Magdaleny I stopnia.

Z dniem 15 maja 2013 roku o. mitrat Walenty Olesiuk zostaje mianowany pełniącym obowiązki proboszcza Parafii Zmartwychwstania Pańskiego.

27 kwietnia 2014 roku, za zasługi dla dobra Cerkwi, Jego Ekscelencja Arcybiskup Jakub  w imieniu św. Soboru Biskupów PAKP odznaczył prawem noszenia drugiego krzyża  ozdobami o. mitrata Włodzimierza Cybulińskiego.

5 czerwca 2016  przypadł jubileusz 50-lecia święceń kapłańskich p.o. proboszcza o. mitrata Walentego Olesiuka. Uroczystości odbyły się jesienią 2 października 2016 roku, w dniu święta ikony Matki Bożej Wszechkrólowej. Jego Ekscelencja arcybiskup Jakub nagrodził jubilata Orderem Świętych Równych Apostołom Cyryla i Metodego Nauczycieli Słowian.

15 lutego 2017 roku arcybiskup Jakub powołał na stanowisko proboszcza parafii dotychczasowego wikariusza prot. dr hab. Marka Ławreszuka.

W cerkwi Zmartwychwstania Pańskiego wielokrotnie gościli hierarchowie innych lokalnych Cerkwi prawosławnych. Pierwszym czcigodnym gościem, który 21 sierpnia 2001 zawitał w progi świątyni, był patriarcha aleksandryjski Piotr VII. Patriarcha przekazał parafii ikonę patrona Patriarchatu Aleksandryjskiego, Apostoła i Ewangelisty Marka. Wśród wielu gości parafii Zmartwychwstania Pańskiego należy wspomnieć o wizytach: arcybiskupa karelskiego i fińskiego Leo (13.10.2006), arcybiskupa Gabriela z Patriarchatu Konstantopolitańskiego z Francji (12.08.2006), metropolity Veri, Naus i Kambanii Pantelejmona z Grecji i metropolity Nablusu i Samarii Ambroży z Izraela (20 IX 2003), biskupa brzeskiego i kobrinskiego Jana z Białorusi (1.06.2004), arcybiskupa wołyńskiego i kowielskiego Symeona z Ukrainy (20.12. 2005), arcybiskupa Synaju, Faranu i Raify Damiana (20.08.2005),  biskupów ełodzimierza-eołyńskiego i kowielskiego Nikodema i biskupa szepietowskiego i sławuckiego Włodzimierza z Ukrainy (9.09.2008), arcybiskupa Cypru Chryzostoma II (21.08.2009), arcybiskupa Niżniego Nowogrodu i Aramasu Jerzego z Rosji (3.09.2010), metropolity płowdiwskiego Mikołaja z Bułgarii (11.08.2011), metropolity Dioklei Kallistosa z Patriarchatu Konstantynopolitańskiego (18.09.2011), metropolity Verii i Naus Pantelejmona, arcybiskupa wileńskiego i litewskiego Innocentego, arcybiskupa Rio de Janeiro i Olinda Recife Chryzostoma, biskupa bobrujskiego i bychowskiego Serafima, biskupa Olinda Recife Ambrożego (22.09.2012), Patriarchy Antiocheńskiego i Całego Wschodu Jana X (21.08.2016).

W parafii, od początku jej istnienia, działają trzy chóry: parafialny, młodzieżowy i dziecięcy. Pracę z chórem parafialnym prowadzi diakon Mateusz Kiczko. Chór parafialny aktywnie uczestniczy w życiu liturgicznym, a w jego składzie śpiewają m.in. osoby, które są  w nim od początku istnienia parafii.

Chór młodzieżowy rozwija się pod dyrekcją protodiakona Mariana Romańczuka. Regularnie śpiewa w trakcie nabożeństw parafialnych i występuje na wielu festiwalach i przeglądach pieśni liturgicznych. Był uczestnikiem: Festiwalu Muzyki Cerkiewnej w Hajnówce, Festiwalu Muzyki Sakralnej w Żorach, koncertów podczas Dni Miasta Białegostoku, Przeglądach Kolęd w Filharmonii i Operze Podlaskiej i Terespolu.  Dokonał nagrania Wieczerni Paschalnej na potrzeby TVP oraz Jutrzni Paschalnej na użytek II Programu Polskiego Radia. W 2010 roku zajął II miejsce w kategorii chórów parafialnych miejskich na Międzynarodowym Festiwalu Hajnowskie Dni Muzyki Cerkiewnej. W lutym 2015 roku chór wystąpił w Międzynarodowym Festiwalu Muzyki Cerkiewnej Kałożski Błagowiest’ w Grodnie gdzie zdobył nagrodę specjalną.

Chór dziecięcy istnieje od 1992 roku i aktywnie uczestniczy w nabożeństwach odprawianych w świątyni parafialnej śpiewając podczas niedzielnej Boskiej Liturgii oraz w dni świąt parafialnych. Chór wielokrotnie brał udział w Wieczorach Kolęd w Operze i Filharmonii Podlaskiej, w koncertach z okazji Dni Miasta Białegostoku, w Katedrze Świętego Mikołaja Cudotwórcy w Białymstoku oraz gościnnie w innych świątyniach naszego miasta.  Dyrygentką chóru od 1997 roku jest matuszka Iwona Romańczuk. Ważną inicjatywą jest również coroczny wyjazd integracyjny do prawosławnych monasterów na Podlasiu organizowany przez dyrygentkę  chóru w którym biorą udział dzieci i ich rodzice. Chór dziecięcy integruje się również w czasie licznych organizowanych spotkań, w czasie których dzieci uczą się także przygotowywania postnych ciastek czy ozdób choinkowych oraz rodzimych prawosławnych tradycji i zwyczajów.

Praca z młodzieżą organizowana jest w ramach działającego przy parafii Bractwa Młodzieży Prawosławnej, której wieloletnim opiekunem jest o. prot. Piotr Kiryluk. W świetlicy parafialnej odbywają się regularne spotkania młodzieży. Bractwo organizuje również cykliczne akcje, wspierając parafię w czasie świąt. Wśród ważnych działań należy wymienić m.in.: zbiórkę żywności dla potrzebujących, dystrybucję świątecznych paczek, przygotowanie i sprzedaż palm, sprzedaż książek o tematyce religijnej. Po świętach Narodzenia Jezusa Chrystusa bractwo przygotowuje i prowadzi choinkę parafialną dla dzieci, w której regularnie uczestniczy około 100 dzieci. Młodzież przygotowuje paczki świąteczne, organizuje gry i zabawy dla dzieci oraz wspólnie z dziećmi dba o wspaniałą atmosferę. Bractwo parafialne regularnie organizuje wyjazdy do monasterów w kraju i za granicą.

Parafia Zmartwychwstania Pańskiego organizuje również spotkania i cykliczne wykłady. Cykl wiosennych wykładów, znanych jako Wielkopostna Wszechnica na stałe wpisał się w harmonogram życia parafialnego i od ponad 10 lat gromadzi coraz większą grupę słuchaczy z Białegostoku i okolic. Organizatorzy wszechnicy, prot. Marek Ławreszuk oraz protodiakon Marian Romańczuk, każdego roku zapraszają wykładowców, którzy w niedzielne wielkopostne wieczory przybliżają tematy teologiczne, pogłębiają świadomość duchowości prawosławnej oraz odpowiadają na bieżące pytania wiernych. Prelegentami wszechnicy są duchowni, mnisi, świeccy teolodzy z Polski i za granicy i wykładowcy białostockich i warszawskich uczelni wyższych. Od 2015 roku wszechnica jest współorganizowana przez Katedrę Teologii Prawosławnej Uniwersytetu w Białymstoku. Spotkania odbywają się w świetlicy parafialnej, która niejednokrotnie jest wypełniona słuchaczami.

Parafia obecna jest w internecie. Posiada własną stronę internetową https://woskresienska.pl/, witrynę Bractwa Młodzieży Prawosławnej przy Parafii Prawosławnej Zmartwychwstania Pańskiego w Białymstoku http://bmpzp.pl/ oraz profil na Facebooku.

Wykaz duchowieństwa parafii Zmartwychwstania Pańskiego w Białymstoku:

• proboszczowie:
  • o. mitrat  Włodzimierz Cybuliński (14 II 1989 – 14 V 2013)
  • p.o. o. mitrat Walenty Olesiuk (15 V 2013 – 14 II 2017)
  • o. prot.  Marek Ławreszuk (15 II 2017 – )
• wikariusze i diakoni:
  • o. mitrat Walenty Olesiuk (1 IX 1990 – 14 V 2013; 14 II 2017- )
  • o. diakon Jan Wróblewski (14 XI 1994 – 3 IX 1995)
  • o. prot. Sławomir Jarocewicz (15 VIII 1995 – 22 I 1999)
  • o. diakon Sławomir Ostapczuk (28 IX 1995 – IX 2006)
  • o. prot. Piotr Kiryluk (15 II 1999 – )
  • o. prot. Marek Ławreszuk (diakon 1 X 2006 – 16 III 2008; wikariusz 16 III 2008 – 14 II 2017)
  • o. prot. Jan Karpiuk (15 VIII 2013 – )
  • o. protodiakon Marian Romańczuk (25 II 2001 – )
  • o. prot. Mateusz Kiczko (diakon 21 XI 2015 – 19 XI 2017; wikariusz 19 XI 2017 – )

o. prot. Piotr Kiryluk (opublikowano w: Kalendarz prawosławny 2018, Wydawnictwo Warszawskiej Metropolii Prawosławnej, Warszawa 2017)