Św. Nektariusz – Anastasios Kefalas – urodził się 1 października 1846 roku w Silivrii Frakijskiej, znajdującej się niedaleko od Konstantynopola, w ubogiej rodzinie Dimosa i Marii Kefalas. Młody Anastasios posiadał sześcioro rodzeństwa. Po ukończeniu czternastego roku życia opuścił dom rodziny i udał się do Konstantynopola w celu kontynuowania nauki. Żył w trudnych warunkach. Aby móc kształcić się wieczorami pracował w fabryce papierosów, gdzie wkładał do paczek spisane wcześniej na małych kawałkach papieru krótkie sentencje Świętych Ojców. W 1866 roku, po ukończeniu nauki, święty udał się na wyspę Chios gdzie przez siedem lat pracował jako nauczyciel. W chwilach wolnych od pracy i codziennych obowiązków oddawał się ascezie i modlitwie. Po ukończeniu trzydziestego roku życia przyjął w miejscowym monasterze Świętych Ojców postrzyżyny mnisze otrzymując imię Łazarz. Następnie 15 stycznia 1877 roku przyjął święcenia diakońskie, podczas których otrzymał imię Nektariusz.
Dzięki pomocy patriarchy aleksandryjskiego w latach 1881 – 1885 kontynuował naukę na teologicznym fakultecie Uniwersytetu Ateńskiego. Po zakończeniu nauki udał się do Aleksandrii gdzie patriarcha Sofroniusz udzielił mu święceń kapłańskich i następnie wysłał do posługi przy cerkwi św. Mikołaja w Kairze. Św. Nektariusz w pełni oddał się swej kapłańskiej posłudze: organizował życie parafialne, odwiedzał chorych, organizował remonty licznych cerkwi. W uznaniu jego wiedzy i zdolności organizacyjnych został 15 stycznia 1889 roku wyświęcony na biskupa. Św. Nektariusz został mianowany metropolitą Pentapolis. Po roku czasu biskup Nektariusz był zmuszony do opuszczenia swej katedry na skutek intryg miejscowego duchowieństwa. Energicznego i niezwykle zaradnego biskupa posądzono o chęć przejęcia patriarszego tronu. Latem 1890 roku św. Nektariusz został zmuszony do opuszczenia Egiptu.
Kolejne cztery lata były bardzo trudnym okresem życia dla świętego. Okryty złą sławą biskup otrzymał od Synodu Greckiej Cerkwi jedynie prawo głoszenia kazań. Pozostawiony nawet bez parafii biskup był praktycznie pozostawiony bez środków do życia. Sytuacja zmieniła się w 1894 roku gdy został mianowany wykładowcą jednej z ateńskich szkół teologicznych. Święty zajął się również wydawaniem publikacji, które uzyskały szeroki rozgłos. Zgodnie z relacjami współczesnych Nektariuszowi ludzi przez cały ten czas święty każdą wolną chwilę poświęcał modlitwie, szczególnie wieczory i noce. Skupiał wokół siebie wielu ludzi, których prowadził duchowo. W 1907 roku część kobiet, którymi opiekował się wyraziła chęć poświęcenia się życiu monastycznemu. Wydarzenie to zainspirowało świętego do założenia żeńskiego klasztoru. Po licznych poszukiwaniach odpowiedniego miejsca wybrał wyspę Egina. Monaster został poświęcony Trójcy Świętej. W 1908 roku św. Nektariusz zrezygnował z życia uniwersyteckiego i sam osiadł na Eginie gdzie poświęcił się organizowaniu monasteru i pracy nad kolejnymi publikacjami. Jeszcze za życia zyskał sławę cudotwórcy i jasnowidza, do którego udawały się rzesze wiernych z całej Grecji.
Św. Nektariusz zmarł w 1920 r. i został pochowany na terenie monasteru. Gdy po ponad ćwierć wieku otwarto jego grób, okazało się, że jego ciało nie uległo rozkładowi. Według świadków z grobu wydzielał się cudowny zapach. Jednak gdy relikwie przeniesiono 2 września 1953 roku z grobu do cerkwi okazało się, że z ciała pozostały jedynie kości. Sens tego zajścia wytłumaczył święty objawiając się jednemu młodzieńcowi. Zgodnie z jego słowami Bóg dopuścił do rozkładu relikwii aby jego kości mogły rozprzestrzenić się po całym świecie, gdziekolwiek tylko będzie znajdować się poświęcona mu cerkiew. Obecnie święte relikwie znajdują się w monasterze Świętej Trójcy na Eginie. Kanonizacja św. Nektariusza odbyła się w Konstantynopolu w 20 kwietnia 1961 roku.
15 września 1998 roku ówczesny patriarcha aleksandryjski Piotr VII przybył na Eginę gdzie odczytał akt uniewinniający i rehabilitujący św. Nektariusza. Przeprosił świętego za wszystkie krzywdy, które spotkały go ze strony patriarchatu.
Z Woli Bożej i dzięki błogosławieństwu i staraniom Jego Ekscelencji Arcybiskupa Białostockiego i Gdańskiego Jakuba, w dniach 18-19 listopada 2017 roku relikwie św. Nektariusza przybyły do Parafii Prawosławnej Zmartwychwstania Pańskiego w Białymstoku. Po całonocnych nabożeństwach, które zgromadziły tysiące wiernych, członkowie greckiej delegacji, z błogosławieństwa Jego Eminencji Najprzewielebniejszego Efrema, Metropolity Hydry, Spetses i Eginy, pozostawili w parafii cząstkę relikwii świętego Hierarchy.
Relikwie świętego zostały umieszczone przed ikoną, która przybyła do parafii ze Świętej Góry Atos. 8 stycznia 2018 roku po uroczystym molebniu oświęcono kiot, w którym znalazła się ikona i święte relikwie.
Od 23 listopada 2017 roku, liturgicznego dnia wspomnienia świętego Nektariusza, w Parafii Prawosławnej Zmartwychwstania Pańskiego w Białymstoku, w każdą środę o godzinie 17 sprawowany jest akatyst do świętego cudotwórcy Nektariusza z molebnem za chorych i cierpiących.
Liturgiczne wspomnienie św. Nektariusza, metropolity Pentapolis i cudotwórcy z Eginy cerkiew przeżywa 22 listopada.
